Tắc tia sữa là tình trạng sữa mẹ bị giữ lại bên trong các ống dẫn sữa ở bầu ngực. Hiện tượng này có thể khiến việc cho con bú cũng như hút sữa để tích trữ gặp nhiều khó khăn, đau đớn.

Tùy vào mức độ tắc tia sữa mà mẹ sẽ có thể xuất hiện những triệu chứng khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện của tình trạng tắc tia sữa sau sinh: 

Bầu ngực của mẹ bị căng tức, cương cứng, đau và mức độ đau sẽ càng ngày càng nghiêm trọng hơn. 

Sữa của mẹ tiết ra chậm hơn, ít hơn hoặc một số trường hợp nặng dù mẹ có hút sữa bằng tay hoặc bằng máy thì cũng không thấy sữa tiết ra từ bầu ngực. 

Xuất hiện những cục cứng, có kích thước khác nhau ở bầu ngực của mẹ. Khi sờ vào những cục này gây đau nhức. Bầu ngực của mẹ nóng bất thường, kèm theo đó có thể là tình trạng sốt, đau đầu, mệt mỏi,…

Những nguyên nhân gây ra tình trạng tắc tia sữa sau sinh

Rất nhiều nguyên nhân dẫn đến mẹ bị tắc tia sữa. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng tắc tia sữa sau sinh: 

Mới sinh con. Sau khi sinh, nhiều mẹ gặp phải tình trạng tắc tia sữa dù chưa cho bé bầu lần nào. Nguyên nhân là do sữa tích tụ nhiều trong thời gian dài trong bầu ngực nhưng không được bé bú hoặc bị tắc dịch dẫn đến không chảy ra ngoài được. Việc ứ đọng sữa này sẽ khiến vú bị căng cứng, đau nhức và gây sốt nhẹ, cần sớm làm thông tắc để bé có thể bú sữa.

Sữa mẹ dư thừa, Lượng sữa cung cấp của mỗi mẹ bầu là khác nhau, nhiều trường hợp sữa mẹ về quá nhiều mà bé không bú hết, dẫn đến sữa còn dư thừa nhiều trong bầu ngực. Cùng với việc mẹ không hút phần sữa thừa sau khi bé đã bú no ra ngoài. Kết quả là sữa còn đọng lại gây tắc nghẽn tia sữa.

- Do mẹ vừa sinh: Đối với những bà mẹ vừa trải qua sinh nở, đặc biệt là sinh mổ do tác dụng của thuốc gây mê, gây tê khiến cho khả năng tiết sữa của mẹ gặp nhiều khó khăn. Thuốc chống nhiễm trùng cũng có thể là nguyên nhân khiến hormone sản xuất sữa mẹ bị ức chế. 

Con bú sữa mẹ không đúng cách. Khi bé không ngậm vú mẹ đúng cách, sữa không thể chảy ra ngoài nhiều, thay vào đó có thể tồn đọng lại trong bầu ngực. Đây cũng là nguyên nhân phổ biến gây tắc tia sữa.

Ngực chịu áp lực. Khi mẹ đang cho con bú, kích thước ngực tăng lên do cần sản xuất và đưa sữa đều đặn cho bé bú. Nhiều mẹ không thay đổi áo ngực dẫn đến áo quá chật, bó chặt vào ngực hoặc mang địu địu bé trước ngực khiến bầu ngực chịu áp lực lớn. Đây cũng là nguyên nhân khiến các tia sữa bị tắc. Ngoài ra, mẹ cũng nên tránh nằm sấp khi ngủ hoặc tập luyện thể thao quá sức ngay sau khi sinh.

Mẹ không cho bé bú thường xuyên. Do nguyên nhân công việc hoặc sức khỏe, mẹ có thể không cho bé bú thường xuyên hoặc không hút sữa ra hết trong khoảng 5 giờ đến 1 ngày cũng có thể dẫn đến tình trạng tắc tuyến sữa.

Mẹ bị stress. Tâm trạng không tốt cũng ảnh hưởng đến hoạt động của cơ thể, trong đó có việc sản xuất sữa. Do vậy, nếu mẹ bị căng thẳng, stress kéo dài không được giải quyết, quá trình sản sinh hormone oxytocin sẽ bị ảnh hưởng, khiến việc giải phóng sữa ở vú gặp vấn đề. 

5 cách thông tắc tia sữa hiệu quả 

Thông thường có thể điều trị các triệu chứng của ống dẫn bị tắc tại nhà. Hầu hết các ống dẫn bị tắc sẽ giải quyết trong vòng 1-2 ngày hoặc không cần điều trị.

Một số biện pháp có thể làm thông ống dẫn bị tắc và giảm đau bao gồm:

  • Đắp một miếng đệm nóng hoặc vải ấm trong 20 phút mỗi lần. Để nước nóng chảy lên bầu ngực khi tắm cũng có thể có lợi.
  • Ngâm ngực trong bồn nước muối ấm trong 10–20 phút.
  • Thay đổi tư thế cho con bú sao cho cằm hoặc mũi của trẻ hướng về phía ống dẫn sữa bị tắc, giúp dễ dàng hút sữa và thoát ống dẫn sữa.
  • Xoa bóp chỗ tắc nghẽn, bắt đầu ngay phía trên nó và đẩy xuống và ra ngoài về phía núm vú.
  • Tránh véo hoặc cố gắng làm đau vú để giải thoát khỏi cục sữa
  • Mặc quần áo rộng rãi và không mặc áo ngực có gọng

Dưới đây là một số cách để cố gắng thông tắc tia sữa hiệu quả:

Tiếp tục cho con bú

Mặc dù phụ nữ đôi khi nhận được lời khuyên ngừng cho con bú, nhưng thực sự điều quan trọng là phải giải quyết ống dẫn sữa bị tắc trước tiên và tiếp tục cho con bú. Điều này làm giảm nguy cơ tắc nghẽn phát triển thành viêm vú. Nếu mẹ đang nghĩ đến việc ngừng cho con bú sữa mẹ vào lúc này, mẹ sẽ cần phải thông tắc tia sữa trước và sau đó ngừng dần dần sau đó.

Nếu cảm thấy đau đớn khi cho con bú vì núm vú bị đau, mẹ có thể vắt sữa thay thế trong một thời gian. Nhưng điều quan trọng là mẹ phải nhận được sự hỗ trợ để giải quyết nguyên nhân gây một cách triệt để.

Sử dụng máy vắt sữa làm rỗng hoàn toàn bầu vú sau khi bé bú xong

Sau khi cho bé ăn: Nếu con ngủ thiếp đi nhanh chóng hoặc bú không hiệu quả, hãy thử ép vú và/hoặc vắt sữa sau khi cho bú.

Đắp khăn lạnh hoặc gói gel mát sau khi cho bú.

Cho con bú hoặc vắt sữa thường xuyên hơn nếu vú căng tức một cách khó chịu. Khoảng cách dài giữa các lần cho bé bú quá dài cũng có thể làm cho ống dẫn sữa bị tắc.

Massage trước và trong khi cho bé bú

Nhẹ nhàng xoa bóp vú tập trung vào bất kỳ cục u hoặc vùng đau nào bằng đầu ngón tay hoặc lòng bàn tay trước và trong khi cho bé bú.

Có thể hữu ích nếu bắt đầu cho bú từ bên no trước để bé có thể làm mềm vú và thông ống dẫn sữa bị tắc.

Phụ nữ thường thấy hữu ích khi thử các tư thế cho con bú khác nhau. 

Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt và uống nhiều nước

Sau khi sinh, cơ thể mẹ mệt mỏi, bị giảm sức khỏe vì vậy, mẹ cần được nghỉ ngơi nhiều để hồi phục cơ thể. Mẹ hãy cố gắng nhờ sự trợ giúp của người thân trong các công việc nhà hay hỗ trợ chăm sóc em bé để được nghỉ ngơi nhiều hơn.

Mẹ cần phải ăn uống đầy đủ, giữ tinh thần thoải mái. Nhiều mẹ bị tắc sữa nghiêm trọng do căng thẳng và lo lắng dẫn đến rối loạn âu lo và lúng túng khi tìm biện pháp xử lý. Điều đó là tuyệt đối không nên.

Mẹ có thể phải dùng paracetamol hoặc ibuprofen khi cho con bú. Nếu mẹ đang dùng các loại thuốc khác, hãy hỏi bác sĩ. Phụ nữ đang cho con bú không nên dùng aspirin.

Uống đủ nước trong khi đang cho con bú – đặc biệt là trong thời gian đầu.

Nếu cục u vẫn chưa tan sau một hoặc hai ngày, hoặc các triệu chứng xấu đi (ví dụ như sốt và các triệu chứng giống như cúm), hãy đến gặp bác sĩ để được hỗ trợ.

Phòng ngữa tắc tia sữa

Các ống dẫn sữa bị tắc có thể được ngăn ngừa bằng cách làm như sau:

Chiến lược quan trọng nhất để ngăn chặn các ống dẫn sữa bị tắc là cho em bé bú cạn kiệt từng bên vú trong suốt thời gian cho con bú.

Trẻ sơ sinh có thể mất 15–30 phút để bú hết sữa, vì vậy, sự kiên nhẫn là chìa khóa quan trọng.

Một số dấu hiệu cho thấy trẻ đã cạn sữa bao gồm:

  • Không nghe thấy tiếng nuốt khi trẻ bú
  • Cảm giác vú nhẹ hơn
  • Mẹ cảm giác hơi đói hoặc ngứa ran ở vú

Một số bước khác có thể làm giảm nguy cơ ống dẫn bị tắc bao gồm:

  • Mặc quần áo rộng rãi, chẳng hạn như áo cho con bú thoải mái và áo ngực không dây
  • Tránh các tư thế gây nhiều áp lực hoặc sức nặng lên bầu ngực
  • Cho con bú theo nhu cầu hoặc theo lịch trình thường xuyên để có thể làm rỗng bầu ngực thường xuyên
  • Những phụ nữ quá nhiều sữa mẹ, tức là sữa nhiều hơn nhu cầu của em bé, có nguy cơ cao bị tắc ống dẫn sữa. Mẹ nên sử dụng máy hút sữa để làm rỗng bầu ngực sau mỗi lần bé bú không hết hoặc hút theo cữ vừa tránh tắc sữa và duy trì nguồn sữa dồi dào.

Xem thêm

Không có nhận xét nào: